Het college van B&W stelde aan de gemeenteraad voor om een groot deel van Ede aan te wijzen waarbinnen bevoorrading van bedrijven en de klantenleveranties vanaf 2026 alleen nog met schoon vervoer mag (elektrische bestelwagens en vrachtwagens op waterstof bijvoorbeeld). In ambtelijke termen heet dit "zero emission stadslogistiek". Helaas werd een alternatief voorstel aangenomen om vrij klein te beginnen, namelijk alleen het stadscentrum aan te wijzen. Een gemiste kans voor het klimaat, een gemiste kans voor de gezondheid van onze inwoners (schone lucht) en een gemiste kans voor vele ondernemers buiten het centrum, zo betoogde GroenLinks. Het mocht niet baten. Alleen GroenLinks, Christenunie, D66 en PvdA stemde voor een grotere zone.
Het idee komt niet uit de lucht vallen, maar is een afspraak uit 2019 uit het landelijk klimaatakkoord tussen de landelijke transportkoepels, gemeente en de rijksoverheid. 40 grotere gemeenten wordt gevraagd zo’n zone met ingang van 2025 of 2026 in te stellen (Ede valt daar ook onder want is qua grote de 25e gemeente in Nederland). We hebben in Ede sinds december 2020 elektrische bussen rijden. Banken en leasemaatschappijen willen met ingang 2025 met zakelijke lease alleen nog elektrische auto's. En nu komt deze zero-emissie-stadslogistiek er nog bij.
Minder broeikasgas en schone lucht
GroenLinks is voorstander van deze maatregel, want het voorkomt niet alleen veel CO2-uitstoot (en dat is goed voor het klimaat), maar zorgt ook voor veel schonere lucht voor de omwonenden van het centrum en de Edese winkelcentra (en dat is goed voor de gezondheid).
Omwonenden van het centrum en onze winkelcentra juichen de instelling van zo’n zone dus toe. We hebben veel inwoners gesproken in de afgelopen jaren die zich enorm ergeren aan de vervuiling van de dieselmotoren in hun woongebied, voortdurend hun raamkozijnen moeten wassen vanwege de zwarte aanslag en problemen hebben met luchtwegen vanwege de roet en fijnstof. Het voorstel wat er lag kon voor onze inwoners een grote stap vooruit betekenen.
Ondernemers gedupeerd bij een te klein gebied
In het belang van alle ondernemers moet het gebied niet te klein zijn, vindt GroenLinks. Het vraagt van ondernemers om te investeren in schone bestelbussen en vrachtwagens. Een elektrische bus is duurder in aanschaf, maar uiteindelijk veel goedkoper in het gebruik (veel minder belasting, brandstofkosten en onderhoud). Als ondernemer gaan je kosten uiteindelijk omlaag.
Als we dit jaar nog zo’n zone instellen kunnen ondernemers in de zone gebruikmaken van overgangsregelingen. Waar knelpunten ontstaan voor ondernemers kunnen ook maatwerkoplossingen en ontheffingen worden besproken.
Voor ondernemers die hun bedrijf buiten de zone gelden die overgangsregelingen niet. Dus nu de gemeenteraad heeft besloten tot een kleine zone, dupeer je de ondernemer die niet in die zone zit.
GroenLinks wil voor iedere ondernemer in Ede een gelijk speelveld en gelijke kansen en mogelijkheden, en daar zullen we de komende jaren ook naar blijven streven, om zo de misser te corrigeren van de partijen in de gemeenteraad die voor een kleine zone kozen ). Ze zeggen dat in het belang te doen van de kleine ondernemers. Maar dat is volgens GroenLinks niet zo. In werkelijkheid dupeer je de kleine ondernemers, die nu maar moeten afwachten of ze nog hulp krijgen met de omslag naar schone energie. Want dat die gaat komen in de komende jaren is zeker.