Bijna 2200 gezinnen zijn in Ede voor hun inkomen afhankelijk van gemeentelijke bijstand en begeleiding naar werk. Ze moeten naast de dagelijkse armoedestress ook nog eens voldoen aan allerlei administratieve eisen. Dat wordt vaak als vernederend ervaren en zorgt ervoor dat mensen sturing over hun eigen leven kwijtraken.
Een belangrijke factor bij financiële problemen en zelfstandigheid maar ook in relatie tot het woningtekort is de kostendelersnorm. Dit maakt het voor mensen met een uitkering heel lastig tot onmogelijk om in wat voor samenstelling dan ook samen te wonen. Uit recent onderzoek blijkt dat 30% van de mensen die eigenlijk recht hebben op bijstand dit niet aanvragen, omdat ze deze druk niet willen, waaronder ook veel ZZP-ers, die in de huidige crisis zeer kwetsbaar zijn gebleken.
Er is bovendien verborgen armoede in veel huishoudens, die de almaar oplopende vaste lasten niet meer kunnen betalen en dan maar maximaal blijven doorwerken en dubbele banen nemen, maar toch langzaamaan kopje onder gaan.
GroenLinks wil daarom geleidelijke invoering van een onvoorwaardelijk basisinkomen. Dat laat de huidige wet echter niet toe. Maar de gemeente kan wel zo ruimhartig mogelijk omgaan met de regels en inkomens-ondersteuning voor mensen die van een bestaansminimum moeten rondkomen. Ede heeft allerlei regelingen om gezinnen met een smalle beurs ook toegang te geven tot (betaalde) voorzieningen in sport, cultuur, vervoer e.d., waarmee sociale uitsluiting kan worden voorkomen. Die regelingen willen we versterken.
Ook kan de gemeente dwangmiddelen achterwege laten voor mensen in de bijstand en ervoor kiezen om vooral mensen op een positieve wijze te helpen via betaald werk uit de bijstand te komen. Wij gaan uit van vertrouwen en de wil van mensen om zinvol en volwaardig deel te nemen aan onze Edese samenleving. En dat werkt! Dat tonen experimenten in diverse gemeenten aan (o.a. Wageningen). De uitstroom van mensen uit de bijstand naar betaald werk is daar hoger in de groep die positief werd geholpen en meer mochten bijverdienen. Dat verhoogt het welzijn en herstelt de eigen grip op het eigen leven, waardoor mensen beter in staat zijn zelf problemen op te lossen. Die koers willen we in Ede ook!
En dit willen we de komende 4 jaar veranderen voor een betere inkomenszekerheid:
- We willen regelluwe uitvoering van de bijstands- en participatiewet (volgens model Wageningen).
- Daarom geen verplichte tegenprestatie bij toekenning bijstandsuitkering, maar hulp bieden aan mensen die een zinvolle taak willen in de samenleving (vrijwillig of betaald).
- Daarbij specifieke hulp bieden aan bijstandsgerechtigden die graag willen werken, maar worden geweerd door werkgevers vanwege leeftijd, afkomst, geaardheid, fysieke of psychische beperking, statushouders en daarmee het stempel “moeilijk bemiddelbaar” krijgen.
- Bij toekenning van bijstandsuitkeringen willen we dat de gemeente inwoners actief informeert over de mogelijkheden voor aanvullende inkomensondersteuning en met een laagdrempelige aanvraag.
- De mogelijkheid voor bijverdienen met een bijstandsuitkering gaat wat GroenLinks betreft met enkele honderden euro’s per maand omhoog. Dat werkt stimulerend om mensen sneller financieel zelfstandig te laten functioneren en het helpt mensen sneller uit de armoede.
- We zoeken naar mogelijkheden om ruimhartig en creatief om te gaan met het handhaven op de kostendelersnorm. Mensen moeten kunnen samenwonen met wie zij willen en mogen daarbij niet (financieel) gedupeerd worden.
- Regelingen voor inkomensondersteuning worden versterkt.
- De mogelijkheid om contant geld op te nemen en uit te geven wordt zoveel mogelijk geborgd. Het aantal pinautomaten in Ede blijft op peil en met ondernemers worden afspraken gemaakt over het belang van de mogelijkheid contant betalen, ten behoeve van mensen die moeite hebben met digitaal geldverkeer.