Het doel van de kapvergunning is een rem te zetten op het kappen van bomen (Artikel 4.11 in de Algemene Verordening van de Gemeente Ede). Bij deregulering wordt steevast naar de kapvergunning gekeken, dat is al vele decennia zo. Ook in Ede wordt hierover nagedacht, al zijn er nog geen concrete stappen. Lees hieronder verder.
Op zich is het een gedachte die het onderzoeken waard is: zijn er in deze tijden van big data, social media en burgerparticipatie misschien innovatieve en efficiënte alternatieven voor de kapvergunning? Het antwoord is nee. In de gemeente Ede is in 2009 geprobeerd de regels te versoepelen door de stamomtrek waarvoor een vergunning nodig is te verhogen van 65 cm naar 80 cm. Uit de Gelderlander van 27 april 2009: ‘Ede komt met het voorstel omdat ze het aantal regels voor burgers zoveel mogelijk terug wil dringen. Ook streeft Ede ernaar om de inwoners niet onnodig op kosten te jagen. De gemeente heeft op drie terreinen onderzoek gedaan naar het wegnemen van overbodige regels. Alleen bij de kapvergunningen leidt dat tot veranderingen. In Arnhem is het in 2012 gelukt om de vergunning af te schaffen. GroenLinks Arnhem pleitte in 2015 voor herinvoering. In Rotterdam is de vergunning voor particulieren in 2013 afgeschaft en is ook geprobeerd de kapvergunning voor grote spelers als de gemeente, Havenbedrijf, etc te versoepelen door van een stamomtrek van 50 naar 100 cm te gaan. Daarvoor was geen meerderheid in de raad na actie van GroenLinks Rotterdam. In Rijswijk, Enschede, en Emmen was GroenLinks tegen afschaffing.
Argumenten voor afschaffing van de kapvergunning:
• Kostenbesparing voor gemeente en burgers,
• Minder regeldruk.
In de politieke retoriek lijkt het alsof de gemeente voor de burgers de regels wil versoepelen. In de praktijk is het echter de gemeente die de meeste bomen kapt, en zijn het de burgers die dat willen tegenhouden. De kapvergunning is dus een instrument voor burgerparticipatie.
Argumenten voor behoud van de kapvergunning:
• Zonder de kapvergunning zijn bomen niet meer beschermd, kappen wordt te makkelijk; met een kapvergunning kunnen misstanden worden voorkomen.
• In het vergunningensysteem is de discussie meestal klaar na het verlenen van de vergunning.
• De plicht tot herplanten vervalt. Er zijn geen sancties als toch de verkeerde boom wordt gekapt.
Wat zijn eigenlijk de alternatieven voor het beschermen van bomen?
* In Rotterdam is gekozen voor contracten over boombehoud met bezitters van veel bomen zoals Prorail en het Havenbedrijf. Voor gemeentelijke en particuliere bomen wordt gewerkt met een registratie van waardevolle, monumentale bomen. Deze alternatieve regelingen functioneren helaas niet:
• In Arnhem zijn de kaarten en registraties welke bomen niet gekapt mogen worden onoverzichtelijk en niet te vinden voor de burgers.
• Het is veel werk om de registratie van de waardevolle bomen up to date te houden. Een goede monumentale bomenlijst maken kost veel inspanning van experts die de hele gemeente moeten bekijken, inclusief particuliere tuinen. Ten opzichte van het vergunningensysteem is dit zeker niet goedkoper.
• De particuliere eigenaren willen hun boom liever niet op de lijst.
• Het is voor niemand meer duidelijk waarom welke bomen worden gekapt. Bij elke gekapte boom blijft er onvrede en discussie. Hoe regel je inspraak van de burgers als het kappen gewoon mag? Bij een meldplicht kun je niet echt bezwaar maken, hoogstens het gesprek aangaan.
Conclusie:
De kapvergunning is een prima functionerende regeling waarvoor nog geen goedkoper, beter alternatief bestaat. De kapvergunning beschermt vooral de burgers tegen kappen door de gemeente. Het is dus een waardevol instrument voor burgerparticipatie.