Hoe komen we van afname van bomen naar uitbreiding van bos en natuur? Kap in de natuur zelf t.b.v. herstel van “oorspronkelijke” open landschappen en pogingen tot diversificatie van soorten in het bos waren in de afgelopen jaren de belangrijkste oorzaken voor de afname van het bosareaal in ons land. Maar ook woning- en wegenbouw veroorzaken tot nu toe veel bomenkap. Dat risico neemt verder toe omdat de stedenband Nijmegen-Arnhem-Ede recent een verstedelijkingsopdracht van het rijk heeft gekregen. Tussen nu en 2040 zouden in onze gemeente wellicht zo’n 20.000 woningen meer moeten worden bijgebouwd (ongeveer 4x de omvang van Lunteren), dus de druk op ons gebied wordt heel groot. Niettemin is er de ambitie om de groene structuur in onze regio juist te versterken. Maar om dat voor elkaar te krijgen moet het roer stevig om.
De gemeente kan invloed uitoefenen op herbestemming van voormalige landbouwgrond. Een deel zal uiteraard nodig zijn voor bovengenoemde woningbouw. Maar tegelijk willen we concrete plannen zien om het groene karakter van onze gemeente te versterken. Via sturing d.m.v. de nieuwe omgevingsvisie en vergunningen willen we een stevig deel bestemmen voor meer bos en meer ecologisch verantwoorde alternatieve teelt.
De klimaatomstandigheden veranderen de komende tientallen jaren ingrijpend, de natuur heeft het nu al moeilijk en reageert hierop. Ons beheer richt zich nu nog vooral op behoud en herstel van historische landschappen. Zo werd voor herstel van bos en heide recent ingezet op grootschalig bekalken. GroenLinks wil voorzetting van die experimenten, maar de komende jaren moet goed worden gemonitord of hiermee wel positieve effecten worden behaald. Wellicht zijn andere maatregelen nodig zijn om de bodem te laten herstellen.
Ons bos- en natuurbeheer moet zich meer gaan richten op de toekomst. We zullen echt moeten heroverwegen of de heide openhouden haalbaar is, of dat we moeten accepteren dat de hei nabij de snelweg en de N224 geleidelijk verdwijnt. De natuur reageert nu eenmaal op onze bemesting (stikstof van autoverkeer in dit geval) met dichtgroeien met grassen en bomen. We verwurgen de natuur helemaal als we dat proberen tegen te houden. De bodem is nu al bijna te zuur geworden voor heideplanten. We zullen de realiteit van 2021 onder ogen moeten zien en toekomstgericht gaan handelen. En laten we dat vooral gaan doen met zijn allen, samenwerking met andere natuurbeheerders en provincie is dan ook van groot belang.
Een belangrijke vraag voor de komende jaren is ook hoe we water kunnen vasthouden om verdroging van bosgebieden op de hogere zandgronden tegen te gaan. We verwachten van de gemeente dat in overleg met waterschappen en waterbedrijven wordt bezien hoe het grondwaterpeil in droge zomers op voldoende niveau kan blijven.
Wat gaan we de komende 4 jaar veranderen om uitbreiding van natuur en meer bomen te realiseren:
- Boskap voor herstel van vroegere “open” en andere historische landschappen willen we gestopt zien.. Hiervoor vindt overleg plaats met provincie en andere landschapsbeheerders.
- We laten meer natuurlijke ontwikkelingen toe in bos en hei en laten de hei desnoods ook dichtgroeien. We willen veel minder menselijk ingrijpen in de natuurgebieden.
- Vrijkomende landbouwgrond gaan we actief verwerven ten behoeve van aanleg van nieuw bos en natuur, waarbij vooral soorten worden aangeplant die op langere termijn tegen warmte en droogte kunnen.
- Natuurgebieden willen we zoveel mogelijk met elkaar verbinden en barièrrewerking door hekken opheffen
- We maken plannen met waterschappen en provincie om water vast te houden in bossen door meer poelen, herstel van beken.
- Woningbouw tegen of in natuur vermijden om druk op de natuur via verkeer of gebruik (en daarmee ook stikstofneerslag) te laten afnemen.
- Bij het ontwikkelen van het Horapark staan we woonontwikkeling in bestaande kantoorpanden toe, maar geen extra woongebouwen. De natuur in dat gebied moet worden versterkt.