We willen de eerste koele bos-stad van Nederland worden. Er komt daarom veel betere bescherming van bestaande bomen, ongeacht of ze groot of klein zijn. Van alle maatregelen voor een koelere stad werken grote bomen met een groot volume aan bladeren het allerbeste. Het is beter om de oude bomen zo lang mogelijk te laten staan. Dat valt in werkelijk elk klimaatrapport te lezen. De temperaturen in versteende straten kunnen in de zomer extreem hoog oplopen (tot wel 6 à 7 graden extra). Die hogere temperaturen kunnen vooral voor mensen met een zwakkere gezondheid gevaarlijk zijn. Om dit tegen te gaan worden deze straten opgenomen in een bebomingsplan. Het aantal bomen in de stad moet fors gaan toenemen (dat vereist een trendbreuk, want in de laatste tien jaar verminderde het aantal bomen in Ede met duizenden per jaar).
De bodem in de bebouwde kom willen we veel meer open, zodat deze kan 'ademen'. Gebouwen, bestrating en asfalt sluiten de bodem volledig af en water kan er daardoor niet in of uit. Dit veroorzaakt overstromingen bij piekbuien en snelle verdroging bij langdurige warmte. De gemeente moet het voortouw nemen met een “actie steenbreek” in de openbare ruimte. Alle verharding en bestrating die niet noodzakelijk is halen we weg en worden beplant. Asfalt wordt planmatig vervangen door halfopen verhardingen. Het water kan dan bij hevige regenval veel beter in de bodem zakken. Hierdoor wordt het grondwater aangevuld en kan het water verdampen bij warm weer zodat de begroeiing beter kan gedijen en de omgeving wordt gekoeld.
Door bij verstedelijking vooral in te zetten op “verdichting van de stad” is het risico dat juist minder ruimte komt voor bomen, groen en water en er meer “hitte-eilanden” ontstaan. Verdichting (Extra woningen binnen de bestaande wijken) kan o.i. alleen als er voldoende mogelijkheden zijn om via vergroening te koelen.
Maatregelen om bodemverdroging tegen te gaan zijn dringend nodig. Ook in het landelijk gebied moet water meer ruimte krijgen. In het verleden zijn in Ede veel beken rechtgetrokken, zijn poelen verdwenen en liep veel water weg. Beken en stromende watergangen moeten worden hersteld zodat het water wordt vastgehouden voor landbouw en natuur in droge tijden. Veel bomen gaan het moeilijk krijgen in het nieuwe klimaat. Na drie droge zomers zijn fijnsparren, lariksen en ook beuken daardoor aan het doodgaan. Er moet heel snel worden ingegrepen om dit te stoppen.
Ook is er in Ede een hoog risico voor bos- en natuurbranden. We zien vele voorbeelden in Europa waar in kurkdroge bossen enorme brandschade kan ontstaan. Met een beter waterbeheer en bosbeheer kan dit verbeteren, maar daarvoor is een goed preventieplan nodig en ook een goed rampenplan.
Wat gaan we daar de komende 4 jaar concreet voor veranderen
- Het aantal bomen in Ede neemt de komende 4 jaar weer toe.
- Voor elke wijk wordt een bebomingsplan gemaakt.
- Voor de keuze van nieuwe bomen moet de koelende kwaliteit van het bladerdak bepalend zijn.
- Gemeente neemt “actie steenbreek” als uitgangspunt voor beheer openbare ruimte. Alle bestrating die niet noodzakelijk is wordt vervangen door groene ruimte.
- Bij onvermijdelijke bomenkap wordt elke boom gecompenseerd, rekening houdend met de kwaliteit van het bladerdak.
- Grote bomen die nu slecht staan moeten meer ruimte krijgen; daarvoor kunnen woonstraten met tweerichtingsverkeer worden versmald, waardoor deze straten meteen ook veiliger worden.
- Asfalt wordt planmatig vervangen door halfopen bestrating, zodat water de bodem in kan.
- Extra bouw in de stad (verdichting/inbreiding) kan alleen onder voorwaarde van voldoende groene koeling.
- GroenLinks wil samenwerking met alle bosbeheerders en de brandweer komen tot goede plannen om water vast te houden. Het grondwaterpeil moet omhoog worden gebracht. Hoe dat moet zal per gebied verschillen, maar de urgentie is hoog.
- Het brandgevaar in bossen willen we snel verminderen. Met hoge prioriteit dient aan rampenplannen te worden gewerkt om goed te kunnen reageren als brand ontstaat bij droogte.